Kẻ bị ta chỉ trích sẽ tìm thấy hết lý luận để tự hào chữa và trở lại buộc tội ta. Phần đông chúng ta bị lòng ghen tuông, nghi ngờ, sợ sệt, ganh ghét và kiêu căng làm mù quáng. Và cậu nảy ra một ý rất mới.
Người hàng xóm đó suy nghĩ và hành động như vậy vì họ có lý của họ. Những câu ngăn ngắn như: "Xin lỗi đã làm phiền ông. Cho nên xin Ngài nếu có thì giờ quá bộ lại xem giúp chúng tôi để chỉ bảo cho chúng tôi cách sửa đổi, ngõ hầu được giới chuyên môn thâu dùng, thì chúng tôi đội ơn Ngài lắm.
Cả hai đều trái ngược nhau về mọi phương diện, nhưng có chỗ này giống nhau: Hạnh phúc hoàn toàn trong gia đình. Thiệt vậy, chắc có nhiều bạn thân của ta thấy chúng ta lỡ làng lại vui hơn là thấy chúng ta sung sướng. Tôi tự hỏi: - Lần đó, ta đã lỡ lầm chỗ nào? - Đã hành động khéo chỗ nào? Có thể khéo hơn được không? Ra làm sao? - Sự lôi thôi đó cho ta bài học gì? Có khi tự xét như vậy, tôi thấy đau khổ lắm, có khi tôi lấy làm lạ lùng sao đã lầm lỡ nặng nề như thế được.
Cho nên một ký sự đẹp nhất trong lịch sử là hồi Đại tướng Lee, trong cuộc Nam Bắc chiến tranh, tự nhận lỗi vì ông mà đạo kỵ binh của tướng Pickett phải thất bại trong cuộc tấn công tại Gettysburg. Chính thị dục đó làm cho người khác loài vật. Rồi sao? Cái đó có liên can gì tới tôi đâu? Ông không thông minh chút nào hết.
Henry Ford nói: "Bí quyết của thành công - nếu có - là biết tự đặt mình và địa vị người và suy xét vừa theo lập trường của người vừa theo lập trường của mình". Rồi tôi gạch một gạch dọc chia tờ giấy ra làm hai, một bên đề "Lợi" một bên đề "Hại". - Được! Để tôi cho cháu một con.
Làm được như vậy thì cả thế giới giúp ta thành công và suốt đời chẳng bao giờ ta bị thất bại vì cô độc. Xin bạn nhớ kỹ rằng trên địa cầu này ai cũng có tính đó hết. Vậy mà thấy mấy ông chồng vào hạng trung lưu, bủn xỉn không dám mua biếu bà vợ, người ta tưởng bông mắc lắm, mắc hơn lan tố tâm, lan bạch ngọc, hoặc loài mẫu tử hảo mọc trên ngọn núi Alpes.
Tôi ngạc nhiên nghe chúng vui cười giòn giã. Và khi chúng tôi cần tới họ, họ vội vàng lại liền, có vẻ cảm ơn chúng tôi lắm". Một phần lớn, nhờ có thuật đó mà tôi thành công".
Tôi muốn vượt lên trên bọn đó. Một cái nhọt tại cổ người đó làm cho người đó lo lắng hơn bốn chục nạn động đất ở Châu Phi. Ngửng đầu lên, bạn, vì nếu trong mỗi cái kén có một con bướm chưa nở, thì trong tâm mỗi ta có một điểm phật, chỉ đợi dịp phát huy.
Hết thảy chúng ta ai cũng muốn như vậy. Lần sau, nếu ông đi ngang, xin mời ông vô chơi, chúng ta bàn luận lâu về chuyện đó. Tôi coi người chị cũng biết chị cẩn thận.
Tôi đã khuyên cả ngàn thương gia như vầy: "Các ông luôn trong một tuần lễ, lúc nào cũng mỉm cười, gặp ai cũng mỉm cười. Ông viết một bức thư cho ông chủ nhiệm tờ báo Boston Herald tỏ lòng hâm mộ. Đó, cách cư xử của bà Eugénie đem tới kết quả như vậy đó.