Hãy nhớ lại những điều bác sĩ làm khi bạn đến khám bệnh: họ hỏi bạn những câu hỏi về triệu chứng, về biểu hiện và đo nhiệt độ của bạn. Lặp lại quá trình này đối với từng câu hỏi nhỏ cho đến khi bạn có được hàng loạt những lời giải đáp khả dĩ cho vấn đề này. Nếu cậu muốn có máy vi tính trong vòng 3 năm tới, cậu có thể mua được chỉ nhờ vào số tiền dành dụm.
Những Người-Biết-Cách-Giải-Quyết-Vấn-Đề thật sự có tài trong việc đặt ra mục tiêu và hành động để đạt được mục tiêu đó. Cuối cùng, bạn chọn ra phương án tốt nhất. Tiếp theo là tạo ra nhiều nhánh nhỏ.
Cậu đã đặt ra một mục tiêu rõ ràng, nhận định được khoảng cách giữa mục tiêu và tình trạng hiện tại, đưa ra giả thuyết làm thế nào để thu hẹp khoảng cách và kiểm tra những giả thuyết xem chúng có hiệu quả không. Chúng ta sẽ lấy một ví dụ thật đơn giản để dễ hình dung hơn. Chúng ta có thể rút ra vài bài học từ Kiwi:
Chỉ nhìn vào xu hướng trung bình của điểm số môn toán sẽ không giúp cậu nhận thấy điều đang thực sự diễn ra. Ngay cả khi có tuyết rơi cô cũng luyện tập. Tuy nhiên, không như trường trung học Rio, trang web của họ chỉ có tiếng Bồ Đào Nha mà thôi.
Công cụ thứ hai là Tiêu chí và Đánh giá. ĐƯA RA NHỮNG GIẢ THUYẾT VỀ NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ XẢY RA NHẤT Dĩ nhiên, tớ sẽ là ca sĩ.
Bạn có thể sẽ phải mất một thời gian mới làm quen với sơ đồ cây logic, nhưng khi đã thao tác thành thục, nó sẽ giúp bạn vượt xa hơn hẳn ý tưởng ban đầu và đưa bạn đến với những giải pháp mới và đầy hiệu quả cho vấn đề đang cần giải quyết. Này, tôi đã nói cho cậu biết là nên làm gì. Nó giúp bạn xác định những thông số có thể thay đổi.
Cậu cũng đưa ra những kế hoạch hành động tương tự với hai giả thuyết còn lại như sơ đồ giải quyết vấn đề bên trên đã mô tả. Để tiếp tục phân nhánh từ lựa chọn (2), có hai khả năng có thể làm tăng lượng hạt tiêu rơi ra khỏi nắp lọ là (1) tăng số lượng lỗ trên một đơn vị diện tích hay (2) tăng lượng hạt tiêu rơi ra khỏi mỗi lỗ. Vào đêm thứ hai liên tiếp, Kiwi lại thức đến gần sáng.
Khi đã thấu hiểu vấn đề rõ ràng hơn thì hiệu quả của kế hoạch cậu đặt ra và kết quả chung sẽ tạo ra được một khác biệt đáng kể. Thế Cà Tím và Đậu Phụ phải phân tích những gì? Và họ cần những thông tin gì để phân tích? Lúc này chính là lúc quá trình thu thập thông tin và phân tích trong việc giải quyết vấn đề phát huy vai trò.
Bằng cách cắt bỏ một số nhánh và đánh dấu những nhánh mà cậu cho là tốt nhất trên sơ đồ, John đã đưa ra được giả thuyết mình có thể mua máy vi tính trong vòng 6 tháng nếu chuyển sang làm một công việc có thu nhập cao hơn, bán bớt sách cũ, không mua đĩa CD và chơi game nữa. Cô cũng kiểm tra học phí trên mạng và thấy rằng nó nằm trong khả năng cho phép, mỗi năm 3. Vậy Người-Biết-Cách-Giải-Quyết-Vấn-Đề sẽ làm gì trong tình huống đó? Hãy xem một ví dụ:
Chủ động thay đổi cuộc sống của bạn bằng cách đánh giá những quyết định Họ cũng có thể nhờ ai đó giúp đỡ trong hành động 10 (tạo một trang web) Có thể bạn tưởng rằng họ có tài năng đặc biệt hay ít ra có vận may kha khá, nhưng thật sự họ cũng chỉ là những người như bạn nhưng lại hơn bạn ở chỗ họ đã học được cách tư duy, cách ra quyết định và hành động của riêng mình, từ đó định hình cho mình một cuộc sống năng động.